Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

ИҚТИСОДИЙ-ИЖТИМОИЙ ТАРАҚҚИЁТ НАЗАРИЯСИ

қтисодий-ижтимоий тараққиёт назарияси бўйича тайёрланган мазкур маърузалар матнида Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури ва олий ўқув юртларида бакалаврлар тайёрлаш давлат андозасининг талаблари ҳисобга олинган. Ҳар бир мавзу мазмунини ёритишда Республика Президенти И.Каримов асарларидан, Республика қонунлари ва бошқа меъёрий ҳужжатлардан кенг фойдаланилган. Маърузалар матни бир-бири билан мантиқан боғланган икки қисмдан иборат бўлиб, уларда макроиқтисодёт ва жаҳон хўжалигига оид мавзулар ўрин олган. Айниқса, хозирги замон ривожланган бозор иқтисодиётининг қонун-қоидаларига, молия, кредит, банк ва пул тизимининг ролига катта эътибор берилган

МИКРОИҚТИСОДИЁТ

Ушбу китобда таълимни технологиялаштириш қоидалари, яъни дидактик тамойиллар, маъруза, семинар ва амалий машғулотларни технологиясини ишлаб чиқиш усуллари, унинг асосий хусусиятлари ҳисобга олинган ҳолда лойиҳалаштирилган. Китоб «Микроиқтисодиёт» фанини ўқитадиган олий ўқув юртлари ва узлуксиз таълим тизимидаги барча ўқув муассасалари профессор-ўқитувчилари учун мўлжалланган.

Саноат корхоналарида бухгалтерия ҳисоби

Саноат моддий Ишлаб чиқаришнинг мухим тармори ҳисобланади. Чунки бу тармоқ халқ, ҳужалиги ва ахолининг турли махсулот турларига булган талабини қондиради. Саноат ишлаб чиқариш корхоналарининг фаолияти,бир.томондан юқоридан, яъни вазирликлар, бошқармалар томонидан марказлашган рахбарлик тамойили асосида, иккинчи томондан эса корхоналар ҳўжалик мустақиллиги ва улар ташаббусига асосланган тартибда бошқарилади. Бозор иқтисодиёти шароитида корхоналарнинг ижара пудратига утиб ишлаши ёқи жамоа томонидан сотиб олиниши шароитида уларга тула мустақиллик берилади.

БИЗНЕС РЕЖАЛАШТИРИШ

Ҳозирги кунда, замонавий шароитларда бизнес-режа туза олиш қобилияти тадбиркорликда муваффақиятга эришишнинг гарови ҳисобланади. Таклиф қилинаётган маърузалар матнида бизнес-режа корхонанинг ишлаб чиқариш соҳасидаги стратегияси, унинг моддий-техник ва молиявий (инвестиция) таъминоти ҳамда молиявий натижалари акс эттирилувчи асосий ҳужжат сифатида кўриб чиқилади. Иқтисодий ислоҳотлар ва замонавий бозор талабларини ҳисобга олган ҳолда инвестицион лойиҳа бизнес-режаси ва корхона бизнес-режаси ўртасидаги фарқларга алоҳида эътибор қаратилади.

Қишлоқ хўжалигида энергия тежамкорлик асослари фанидан маърузалар тўплами

Фанни ўрганишдан максад - энергия тежамкорлик асослари ва усуллари, энергия тежамкорлик бўйича назарий ва амалий билимларни талабалар онгига сингдириш, қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш бўйича тезкор, қисқа ва узоқ муддатга лойиҳалар яратиш.

Технологик жараёнларни лойиҳалаш

Енгил саноат ходимлари корхоналарини қайта қуриш, ускуналарини замонавийлаштириш, ишлаб чиқаришни комплекс механизациялаш ва автоматлаштириш, юқори сифатли чиройли кийимларнинг оммавий турларини тикадиган юксак унумли, тезда қайта мосланувчи янги оқим линияларини қуриш йўли билан ишни тубдан яхшилашлари керак.

ХОРИЖИЙ ИНВЕСТИЦИЯЛАР

Бугунги кунда ҳар бир мамлакат иқтисодиётининг келгуси тараққиёти, асосан, инвестицияларга боғлиқлигини деярли ҳар бир мутахассис ва хўжалик юритувчи субъект яхши англайди. Шунга кўра, ҳозирги кунда республикамиз иқтисодиётига инвестицияларни, хусусан, хорижий инвестицияларни кенгроқ жалб этиш уларнинг мамлакатимизда ўтказилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг самарали ижросини таъминлашнинг муҳим асосига айланганлиги билан боғлиқлигини тушуниб олиш қийин эмас. Мамлакатни ижтимоий, иқтисодий ва сиёсий ривожланишида инвестицияларининг жумладан, хорижий инвестицияларнинг аҳамияти каттадир. Маълумки, ҳар қандай давлат дунёдан ажралган ҳолда, жаҳон тажрибаларини ўрганмасдан, дунёнинг етакчи давлатлари илм, фан ва техника соҳасида эришган ютуқларини қабул қилмасдан ривожланиши мумкин эмас.

Иш юритиш асослари

Бу фанда ташкилий-фармойиш хужжатларини тайёрлаш ва расмийлаштиришга, яъни барча бошкарув функцияларини бажаришнинг асосий жараёни сифатида катта эътибор берилади.

Қишлоқ хўжалиги иқтисодиёти ва менежменти

Маърузалар матнида қишлоқ хўжалигида эркин бозор муносабатларини шакллантиришнинг назарий, услубий ҳамда амалий асослари Кадрлар тайѐрлаш Миллий дастури талаблари асосида ѐритилган.

XORIJIY INVESTITSIYALAR

«Investitsiya» atamasi lotin tilidagi «invest» so`zidan kelib chiqqan bo`lib «qo`yish», «mablag`ni safarbar etish», «kapital qo`yilmasi» ma`nosini beradi. Keng ma`noda investitsiya mablag`ni ko`paytirib va qaytarib olish maqsadida kapitalni safarbar etishni bildiradi. Ko`pgina hollarda «investitsiya» tushunchasi iqtisodiy va boshqa faoliyat ob`ektlariga kiritiladigan moddiy va nomoddiy ne`matlar hamda ularga doir huquqlar tarzida ta`riflanadi. Investitsiya deganda barcha turdagi milliy va intelektual boyliklar tushunilib, ular tadbirkorlik faoliyati ob`ektlariga yo`naltirilib daromad keltirishi yoki biror-bir ijobiy samaraga erishishi zarur. Investitsiya kiritishdan asosiy maqsad daromad olish va ijobiy ijtimoiy samaraga erishishdir.

SOLIQLAR VA SOLIQQA TORTISH

Ma`ruzalar matnida soliq va soliqqa tortishning eng muhim masalalari: funksiyalari, umumdavlat soliqlari, mahalliy soliqlar va yig`imlar hamda xorijiy mamlakatlarning soliq tizimi kabilar yoritilgan. Ma`ruzalar matni oliy o`quv yurtlarining noiqtisodiy bakalavriat talabalariga mo`ljallangan. Undan amaliyotchilar va mustaqil o`iganuvchilar ham foydalanishlari mumkin

Бухгалтерия ҳисоби ва аудит

Корхона хўжалик фаолиятига рахбарлик килиш ва унинг устидан назорат ишларини олиб бориш учун рахбарлик керакли маълумотлар билан таъминланиши зарур. Бунинг учун корхонанинг хўжалик фаолияти узлуксиз кузатиб борилади. Кузатиш йул билан олинган маълумотлар маълум миқдор кўрсаткичларида ифодаланиб, исталган вақтда фойдалана олиш учун улар узига хос тартибда руйхат килиб борилади

БУХГАЛТЕРИЯ ХИСОБИ, ИКТИСОДИЙ ТАХЛИЛ ВА АУДИТ

Бухгалтерия хисоби—бу корхона ва ташкилотлар хужалик муомилаларини кузатиш хамда тулигича, узлуксиз равишда, узаро боглик холда хужжатлар ердамида руй хатга олиш оркали корхона мулкининг, мажбуриятлари ва хисоб китобларининг уз маблаглари холати ва харакатини акс эттирувчи моделлаштирилган ахборот тизимидир. Бухгалтерия хисоби корхоналарни бошкаришдаги режалаштириш, ташкил этиш, назорат ва тахлил каби функциялардан биридир. Унинг маълумотлари асосан назорат ва тахлил килиш учун хизмат килади, уларнинг натижаларидан эса корхонани режалаштириш ва истикболини белгилаш учун фойдаланилади.

IJTIMOIY SUG’URTA

Inson hayoti davomida uning sog’ligiga ta’sir etuvchi va buning natijasida uning asosiy daromad manbai bo’lmish ish haqini yo’qotishiga olib keluvchi shart-sharoitlarning yuzaga kelish xavfi ostida turadi. Ushbu shart-sharoitlarga: kasallanish, qarilik, nogironlik, boquvchisini yo’qotish va boshqalar kiradi. Mustaqil ushbu sharoitlarga qarshi kurashish har doim ham mumkin emas. Ular shaxsning faol faoliyati bilan bevosita bog’liq bo’lib, alohida shaxslarning hoxish va irodasiga bog’liq bo’lmaydi. Shu bilan birgalikda ular to’g’ridan-to’g’ri jamiyatning ijtimoiy barqarorligiga ta’sir etadi. Shuning uchun ham davlat ushbu holatning yuzaga kelishidagi ma’lum bir javobgarlikni o’z zimmasiga olib, davlat pensiyalarini, ijtimoiy nafaqalarni va xizmatlarni tayinlash orqali ijtimoiy qo’llab-quvvatlash tizimini shakllantiradi.

БЮДЖЕТ ҲИСОБИ

Мазкур маъруза матнлари «Бюджет ҳисоби» фанининг ўқув дастури асосида тайёрланган ва ўз ичига «Бюджет ҳисоби» фани бўйича бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил этиш ва юритилиши ҳамда бюджет ташкилотларида молиявий ҳисоботлар, уларни тузиш, тасдиқлаш ҳамда тақдим қилиш тартибларини баён қиладиган Маърузаларни олган

ТАДБИРКОРЛИК АСОСЛАРИ

Ушбу маъруза матни, тадбиркорликнинг моҳияти, иқтисодиѐтда тутган ўрни, тадбиркорликнинг тур ва шакллари, хорижий мамлакатларда ҳамда Ўзбекистонда кичик бизнес ва тадбиркорликнинг ривожланиши, кичик бизнес ва тадбиркорлик фаолиятини ташкил этиш, режалаштириш, таҳлил этиш, бошқариш, кичик бизнес ва тадбиркорлик субъектларига хизмат кўрсатувчи бозор инфратузилмалари, кичик бизнес ва тадбикорлик субъектларининг молиявий фаолияти, кредит билан таъминлаш шакллари, кичик бизнес ва тадбиркорлик субъектларининг экспорт салоҳиятини баҳолаш усуллари, шунингдек Ўзбекистонда кичик бизнес ва тадбиркорликни ривожлантириш истиқболлари баѐн этилган.