-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi
Hamidulla Dadaboyev, Zulxumor Xolmanova,Tilshunoslik, -
-
O'zbek adabiy tili tarixi
Abdushukurov B.B.,«0‘zbek adabiy tili tarixi» o‘quv qo‘llanmasi 5120100-Filologiya va tillami o‘qitish (o‘zbek tili) taiim yo‘nalishi bo‘yicha taTim olayotgan talabalarga mo‘ljallangan. Unda qadimgi davrlardan XX asr boshlarigacha yaratilgan badiiy, tarixiy, ilmiy, leksikografik asarlar tiliga xos xususiyatlar, o‘zbek adabiy tilining taraqqiyot bosqichlari, adabiy til rivojiga ijtimoiytarixiy voqealaming ta’siri masalasi, adabiy til uslublari haqida so‘z boradi. Mazkur o‘quv qo‘llanmani yozishda o‘zbek tili tarixi bo‘yicha to‘plangan tajribalar, mavjud qo‘lIanma va kitoblardagi materiallardan foydalanildi.
-
Istiqlol va ona tilimiz
Nusratullo Atoullo o'g'li Jumaxo'ja,“Istiqlol va ona tilimiz” kitobi monografik uslubda yozilgan bo‘lib, u mustaqil uch bobdan iborat. Kitobda mustaqil O‘zbekiston Respublikasining davlat tili siyosati, “Davlat tili haqida”gi qonunni hayotga tatbiq etish jarayonlari, notiqlik san’ati va matnshunoslik muammolari yoritilgan. Kitob Akademiya tinglovchilariga, filologiya sohasidagi tadqiqotchilarga hamda ona tilimizning keng doiradagi ixlosmandlariga mo‘ljallangan."
-
Бадиий матн лингвопоэтикаси
Йўлдошев М.,Ушбу монографияда бадиий матнинг лингвопоэтик жиҳатдан тадқиқ этишдаги муҳум ва ўзак нуқталар ҳисобланувчи матн ва униниг таърифи типологияси бирликлари бадиий матнда тил воситаларининг поэтик актуаллашуви бадиий матн ва унга лингвопоэтик ёндашув тамойиллари каби масалалар ёритилган.
-
Ona tili didaktikasi
O.Roziqov va bosh,Ushbu darslik ona tili didaktikasining tamoyillari xususida fikr yuritiladi.Bundan tashqari, ona tili ta'limi metodlari, ona tili ta'limining o'ziga xos xususiyatlari, lingvistik mashq va ularning tiplari, ona tilidan dars tiplari, ta'lim texnologiyasi, ta'limni optimallashtirish , shuningdek, ona tili ta'lim etaloni vositasida loyihalash kabi masalalar o'z ifodasini topgan
-
Smart topics in English
Tursinova Z., Lutfullina G.,Ushbu qo'llanma maktab o‘quvchilari va abituriyentlarni ingliz tili imtihonlariga tayyorlashga qaratilgan bo‘lib, shuningdek, ingliz tilida bo‘lib o'tadigan Olimpiada va tanlov qatnashchilari hamda xalqaro o‘quv muassasalariga kiruvchilarga ham asqatadi. Qo‘llanmadan asosiy maqsad ingliz tilidagi yakuniy imtihonlarni muvaffaqiyatli topshirishda, ayniqsa zarur bo‘lgan monologik nutq ko‘nikmalarini rivojlantirishdir
-
Ўзбек терминологияси ва лексикографияси масалалари
А.Мадвалиев,Ушбу китоб икки қисмдан иборат: биринчи қисмидан муаллифнинг турли йилларда ёзган ҳамда ўзбек тили лексикаси ва терминологиясининг ривожланиши, ўзбек лексикографияси ва унинг тарихи, ўзлаштирма сўз ва терминлар, сўз ва терминларнинг турли тип луғатларда берилиши каби назарий ва амалий масалаларга бағишланган тадқиқотларидан намуналар, айрим лексикографик ишлар ҳақидаги фикр-мулоҳазалари, устозлари ҳақидаги хотира ва қутлов мақолалари ўрин олган. Иккинчи қисмида эса олимнинг ҳаёти ва илмий-ижодий фаолиятига оид биобиблиография берилган.
-
O`zbek terminologiyasi
Dadaboyev Hamidulla,O‘quv qo'llanma talabalar, katta ilmiy xodim-izlanuvchilar va o'zbek tili terminologiyasi bilan shug'ullanuvchi tadqiqotchilar uchun mo‘lljallangan.
-
Ўзбек тили тарихий фонетикаси
Ҳ. Неъматов,ХХ асрнинг бошларигача тилнинг товуш системаси, ургу ва интонацион хусусиятлари, асосан, фонетика бобида ўрганилар ади. Сиотем (отруктур) тилшуносликнинг шаклланиши натижасида фонетика билан фонология фани фарқлана бошлади. Фонетикада ҳам, фонодагияда ҳам моддий (материал) томони ирода плани ўрганилади. Лекин улар тилнинг фонетик бирликлари товушлар, ургу ва оҳантни қайси жиҳатдан ўрганиши билан бир-биридан фарқ қилади. Фонетикада товушларнинг акустик артикуляцион, яъни ҳосил бўлиш ва талаффуз каби табиий (физиологик хусусиятлари, урғу ва оҳангнинг моддий (физик) белгилари (миқдори, кучи), товушларнинг ўзаро таьсир асосида ўзгаришлари ўрганилов, фонологияда товуш, ургу ва оҳангнинг ижтимоий вазифаси маъно фарқлаш хусусияти урганилади. Шунинг учун фонетик ҳодисаларни миқдорий куроаткичлар билан асбоб-ускуналар воситасида (акопериментал равиш да) ўрганиш ва кўрсатиш мумкин; фонологик ҳодиса ва хусусият- лар эса тил системной ичидаги элементларни ўзаро қиёслаш асоcида очилади. Тилда фонологик қимматга эга бўлган ҳар бир ҳоди са албатта маълум бир ижтимоий қимматта маъно фарқлаш хусусиятига эга булиши лозим. Масалан, ўзбек тилида кир (кир) ва қир (қыр) сўзларида маъно к ва қ товушлари воситасида фарқланади. Демак, ўзбек тилидаги к ва қ орасида фонологик фарқ мавжуд. Товушларнинг маъно фарқлашга хизмат қилувчи белгилар асоcонда қарама-қарши қўйилиши фонологик зиддият (оппозиция) дейилади. Бир-биридан фақат бир белгиси билан фарқланувчи фонемалар орасидаги зиддият бевосита фонологик зиддият дейилади.
-
Сўз хусусида сўз
Алибек Рустамов,Таниқли тилшунос олим Алибек Рустамовнинг «Сўз хусусида сўз» китоби ўзбек тилининг ўзига хос хусусиятлари, муомала одоби, сўздан-сўзнинг фарқи борлиги ҳақида баҳс юритади. Мамлакатимизда тилшунослик сиёсатининг тўғри йўлга қўйилганлиги, Ленин партиясининг миллий маданият, миллий тилларга қилаётган беқиёс ғамхўрлигини таъкидлайди. Мазкур китоб кенг китобхонлар оммасига мўлжаллангaн.
-
Lingvistik tadqiqot metodologiyasi va metodlari
Nurmonov A.,Qo`llanmada fan mеtodologiyasi, mеtafizik, dialеktik, gеrmеnеvtik, fеnomеnologik, sinеrgеtik singari umumfalsafiy, shuningdеk, tavsifiy, qiyosiy, glottoxronologik, kvantitativ, struktur kabi xususiy ilmiy mеtodlar haqida bahs yuritiladi. Risola filologiya sohasidagi yosh ilmiy tadqiqotchilarga, lingvistika yo`nalishidagi magistrantlarga, filologiya yo`nalishidagi malaka oshirish kurslari tinglovchilariga mo`ljallangan.
-
Умумий тилшунослик
А.НУРМОНОВ, Ш.ИСКАНДАРОВА,Мазкур ўқув қўлланмасида тилшунослик назарияси бўйича қўлга киритилган энг сўнгги ютуқларга таянилди. Китоб филология факультети талабаларига мўлжалланган бўлиб, ундан магистрантлар, аспирантлар, илмий изланиш олиб бораётган ёш тадқиқотчилар фойдаланишлари мумкин.
-
Тилшунослик ва табиий фанлар
Нурмонов А., Йўлдошев Б.,Мазкур ўқув қўлланмада фанла системаси, тилшунослик ва фалсафа, одам генетикаси тўғрисида маълумотлар беринлган. Ўқув қўлланма кенг китобхонлар оммасига мўлжалланган.
-
Матннинг антропоцентрик тадқиқи
Худойберганова Дурдона,Мазкур монографияда ўзбек тилидаги матнларни антропоцентрик парадигма асосида тадқиқ этиш муаммолари ёритилган. Ўзбек тилидаги матнларнинг энг муҳим когнитив-семантик, лингвокультурологик ҳамда психолингвистик хусусиятлари мати яратилиши ва мазмуний идроки ми-солида таҳлил этилган. Монографиядан тилшунослар, матн лингвистикаси билан шугулланаётган тадқиқотчилар ҳамда бакалавр ва магистрлар, умуман, филолог мутахассислар фойдаланишлари мумкин.
-
O'zbek adabiy tili tarixining ilk davrlari (V-XIV asrlar)
Sanaqulov U.,Mazkur o‘quv qo‘llanmasi ham aynan shu maqsad yo‘lida yozilgan xayrli ishlardan biri bo‘lib, o'zbek adabiy tili tarixi- ni o‘rganishga bag'ishlangan. O'quv qo‘llanma, asosan, ikki qismdan tashkil topgan. 0‘quv qo‘llanmaning ikkinchi bobida o‘zbek adabiy tili tarixiy taraqqiyotidagi asosiy bosqichlar (davrlar) va o‘zbek adabiy tilining shakllarrish jarayoni batafsil yoritib berilgan. Qo'llanma so‘ngida tadqiqotdan kelib chiqqan xulosalar bayon etilgan.
-
O'zbek dialektologiyasi
Ashirboyev Samixon,Darslikda ilmiy tadqiqot natijalari va hozirga qadar amalda bo'lgan darslik va qo'llanmalar an'anlaridan foydalanilgan.
-
Eski turkiy adabiy til leksikasi
Abdushukurov Baxtiyor,Mazkur o'quv qo'llanma XIV asr obidasi hisoblanga Qisasi Rabg'uziy leksikasi tadqiqiga bag'ishlangan.Unda qissa so'z boyligi statistikasi, mavzuiy guruhlari, leksik-semantik xususiyatlari haqida so'z yuritilgan.Yodnoma lug'at tarkibidagi o'z va o'zlashma qatlam, polisemiya, ma'no torayishi va ma'no kengayishi hodisalari,yangi ma'no kasb etgan leksemalar tahlil qilingan. Shuningdek,ilk nasriy asarning o'zbek adabiy tili leksikasi shakllanishi va taraqqiyotidagi ahamiyati yoritib berilgan.
-
ХОЗИРГИ ЎЗБЕК АДАБИЙ ТИЛИ
М.М.МИРТОЖИЕВ,Дарсликда ўзбек адабий тилининг фонетика-фонология, ёзув имло ва орфоэпияси, лексикология ва лексокографияси тавсиф килинди. Унинг фонетика ва фонологияси эксперимент якунларига асосланиб тузилди. Барча бахслар тилшуносликнинг сўнгги ютуклари билан ёритиб борилди, бошка фанлар билан муносабатларига диккат қаратилди. Товушлар, нутк товушлари ўзгариши, луғатлар таснифига тамоман янгича ёндошилди. Дарслик университетлар бакалварлари учун мўлжалланади. филология факультетларининг
-
URDU TILI
M.Abduraxmonova, M.Murtazaxodjayeva, U.Zokirova, M.Shorahmedova,Ushbu darslik urfu tilini o'rganuvchilar uchun mo'ijallangan. Darslikda kirish, asosiy qism, glossariy va lug'at o'rin olgan. Darslikning bunday tarkibi urdu tilini mukammal o'zlashtirishiga xizmat qiladi. Giammatik mavzu mashqlar yordamida mustabkamlanadi.
-
Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi
Hamidulla Dadaboyev, Zulxumor Xolmanova,Turkiy tillarning grammatik tizimi, umumturkiy taraqqiyot davri va hozirgi rivojlanish boqsqichidagi fonetik-fonologik, leksik-semantik, struktur-grammatik xusussiyatlari haqidagi ma'lumotlarni o'zida jamlagan.Qo'llanma o'zbek tili, qardosh turkiy tillar va rus tilidagi mavjud adabiyotlar asosida tuzilgan bo'lib, fanning asosiy masalalarini qamrab oladi.
-
HINDIY TILI
B.R.Rahmatov, M.Q.Sodiqova, S.S.Nurmatov, M.M.Suleymanova,Mazkur darslik O'zbekiston Respublikasi Oliy o'quv yurtlarida hindiy tili bo'yicha tahsil oluvchi 1-kurs talabalari uchun mo'ljallangan. Darslik mazkur institutning Janubiy Osiyo tillari kafedrasi o'quv dasturiga binoan tuzilgan bo'lib, ushbu oliy o'quv yurtida hindiy tilini o'qitish bo'yicha orttirilgan tajribaga tayanilgan holda yaratilgan.