Kitoblar

Геоморфология асослари

Ушбу қўлланмада умумий геология, геоморфология ва тупроқшунослик асослари қисқача баён қилинган. Ерни тузилиши, таркиби, унда содир бўладиган геологик жараёнлар, уларнинг реълефга тасири, ернинг ички ва ташқи динамик кучлар таъсирида бўладиган жараёнлар, уларнинг релъеф тузилиши, шаклига таъсири ҳақида, тупроқнинг пайдо бўлиши, турлари, тузилиши, хосса ва хусусиятлари ҳақида тўлиқ маълумот берилган.

Ekologiyaning nazariy asoslari

O'quv qo'llanma,umumiy ekologiya yoki ekologiya asoslari yo'nalishida chop etilgan o'quv adabiyotlaridan farqli ravishda,falsafaning fan va fanlar metodologiyasida barcha fanlar uchun qo'yiladigan talabalardan kelib chiqqan tarzda bayon etilgan.

EKOLOGIYA, BIOSFERA VA TABIATNI MUHOFAZA QILISH

Ushbu darslikning birinchi qismi tabiatning ekologik kolatisi bayon qilish kirishdan boshlanib, ekologiyaning nazariy asoslari: fan tushunchasi, tarixi, ilmiy uslublari, vazifalari, tarmoqlari, tirik organizmlarning o'sish, rivojlanish va tarqalishida ularning ekologik omillar o'rtasidagi munosabatlari, qonunlari yoritilgan. Shu qonunlar asosida populyatsiya, biotsenoz va ekosistemalar har tomonlama tasnif etilishi orqali biosfera, uning tuzilishi, unda moddalar va ener giya almashinishi, biosfera genofondini saqlash chora-tadbirlari keltiriladi va inson hayotini yoritish bilan tugallanadi

Geoaxborot tizimlari va texnologiyalari

Aholi geografiyasi

Turizm va rekreatsiya geografiyasi

O'quv-uslubiy qo'llanma geografiya va turzmda oid fanlarni o'qitishda va rekreatsiya geografiyasining iqtisodiy,siyoyiy,mamaviy va ijtimoiy axamiyatini yoritib berilgan

Ekologiya

Mazkur o'quv qo'llanmada Rezpublikada ekologik siyosatning shakllanishi, ekologik omillar,ekologik tizimlar, populyatsiyalar ekologiyasi, biosfera haqida ma'lumot, sanoatdagi ekologik jarayonlar, atrof muhitning ifloslanish darajasi va boshqa mavzular tasdiqlangan o'quv dasturiga muvofiq kiritilgan.

TUPROQSHUNOSLIKDA GAT TEXNOLOGIYALAR

Ushbu darslik zamonaviy axborot texnologiyalarining jadal rivojlanayotgan geoaxborot tizimlar va texnologiyalar yo'nalishiga bag'ishlangan. Darslikda geografik axborot tizimlar asoslari (GAT), ma'lumotlarni makonga oid taqsimlanishidagi roli, yanada ommabop GAT dasturuy mahsulotlarining sharxi, ma'lumotlar to'plash va kiritish jarayonlari, malumotlarni tuproqshunoslik va dehqonchilikda saqlash va foydalanish uchun dastlabki qayta ishlash, ma'lumotlar bazasini boshqaruv tuzimlarini yaratish prinsiplari keltirilgan. Darslikning alohida bo'limlari multimediya vositalari imkoniyatlarini inobatga olgan holda ma'lumotlarni tahlil qilishga, olingan ina'lumotlarni chiqarish shakllariga, mobil va internet tarmoqlariga, shuningdek masofaviy zondlash ma'lumotlarini GATda foydalanishga bag'shlangan. GAT texnogiyalarni yer resurslarini barqaror boshqarishda, tuproq unumdorligini oshirishda, shuningdek tuproqni muxofazalovchi tadbirlar va agrotexnologiyalarni ishlab chiqishda qo'llashishi bo'yicha chuqurlashtirilgan sharx

Sanoat geografiyasi.

Mazkur darslikda sanoat geografiyasining mohiyati, asosiy jarayonlari, rivojlanish qonuniyatlari ko‘rib chiqilgan. Darslik O‘zbekiston Respublikasi oliy o‘quv yurtlari 5140600-geografiya yo'nalishi talaba- lariga mo‘ljallangan. Shuningdek, undan magistrantlar, tadqiqotchilar va sanoat tarmoqlarining rivojlanishi bilan qiziquvchiiar ham foydalanishlari mumkin.

O'zbekiston hududlari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi

O'zbekiston hududlari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi batafsil yoritilgan

Geografiya

O'quv qo‘lIanmada Geografiya tarixining, rivojlanishi jahon mamlakatlari xo‘jaligidagi ustun tarmoqlar: sanoat, qishloq xo‘jaligi, transport tizimidagi o‘zgarishlar fan-texnika yutuqlari natijasida keyingi yillarda ayniqsa, turli davlatlarda yuz bergan ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlar inobatga olinib, eng yangi statistik ma’lumotlardan foydalangan holda tayyorlangan.

ТУРИЗМДА ХАРИТАЛАШТИРИШ ВА ТУРИЗМ МАРШРУТЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИКИШ

Ўқув қўлланма туризмни ривожлантиришнинг асосларидан бири бўлган "Туризмда хариталаштириш ва туризм маршрутларини ишлаб чикиш" фанини ўргатишга мўлжалланган. Ўқув қўлланмада туризм хариталари, туризм хизматларини хариталашнинг услубий асослари, маршрутларининг тарихи, туризм маршрутини ишлаб чиқишнинг усуллари, тамойиллари, буюк географик даврлардаги сайёҳларнинг. Марказий Осиёлик олимлар ва географларнинг, ХХ асрда кашфиётлар килган сайёх-олимларнинг маршрут лари. маршрутларда хизматлар кўрсатиш, маршрутнинг лойиҳа намунаси, ҳужжатлари, шартномалари, рекламаси, тайёрланган маршрутлар ҳақида фаннинг моҳиятини, мақсади ва вазифаларини белгиловчи мухим мавзулар ёзилган. Ўқув қўлланма университетлар, институтлар ва коллежларнинг профессор- ўқитувчилари, туризм йўналишида таьлим олаётган магистрлар, талабалар, туризм мутахассислари ва туризм тадбиркорлари учун

Amaliy geografiya

Amaliy geografiya fani tabiiy va ijtimoiy muhitning o`zgarishini baholash va bashorat qilish bilan shug`ullanadi. Bu kursni o`rganish davomida amaliy geografiyaning maqsadi, vazifalari, tadqiqot usullariga doir ko`plab bilimlarni egallaysiz, shuningdek, bugungi kun geosiyosiy muammolari haqidagi ma`lumotlar bilan ham tanishasiz.

YER TUZISHNING ILMIY ASOSLARI

Darslik ushbu nom dagi fanning dasturiga mos tarzda O 'zbekiston Respublikasi yer to ‘g‘risidagi qonunchiligida yuz bergan oxirgi o'zgarishlam i va yer islohotini hisobga olgan holda tayyorlandi. U nda yer tuzishning um um iy nazariyasi va uslubiy asoslarining rivojlanish qonuniyatlari bayon etilgan. Yer tuzishning m aqsadi va vazifalari, uning turlari, am alga oshirilish usullari ochib berilgan. Yer tuzish jarayonida hisobga olinadigan obyektlarning asosiy tavsiflari, yer tuzish xizm ati organlari tizim i keltirilgan.

O'zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy jug'rofiyasi

Мазкур ўқув қўлланмада Ўзбекистон республикасининг ташкил топиши, унинг иқтисодий-жўғрофий ўрни, табиий ресурсларининг хўжалик аҳамияти, республика аҳолисининг ўсиши, саноати, транспорти, агросаноати, қурилиши, маъмурий-ҳудудий бўлиниши, ташқи иқтисодий алоқалари таҳлил этилган. Қўлланма педагогика олий ўқув юртлари талабаларига мўлжалланган.

Gidrologiya, gidrometriya va oqimni hajmini rostlash

Mazkur darslik ushbu fan bo`yicha tasdiqlangan namunaviy dastur asosida tayyorlangan bo`lib,"Umumiy gidrologiya","Ggidrometriya","Gidrologik hisoblashlar" va "Oqim hajmini rostlash" qismlaridan iborat. Darslikning asosiy maqsadi shu fanni o`rganishga yo`lantirilgan bo`lib, talabalar tomonidan gidrologik va suv xo`jaligi hisoblarining nazariy asoslari va usullarini o`rganish, ularni gidromeliorativ tizimlarini va gidrotexnika inshootlarni loyihalashda, qurishda va ulardan foydalanishda qo`llash, olingan ma`lumotlarni tahlil qilish va baholashdir.

Gidralogiyaga kirish

Ushbu “Gidrologiyaga kirish" darsligi shu fan dasturi asosida yozilgan. Unda mazkur fanning shakilanish va rivojlanishi farixi, tadqiqot usullari, suvning tabiiy va kimyoviy xususjyatlari, gidrosfera va lifting tashkil etuvchilari, tabiatda suvning aylanishi, atmosfera yog' mlari va bug'lanish, okeanlar va dengizlar, yer osti suvlari, muzliklar va botqoqliklar gidrologiyasi, daryolar, ulaming suv rejimi va -to'yinish manbalari, ko'llar va suv omborlari, gidrologiya va atrof muhit muhofazasi kabi asosiy mavzulari yoritilgan.

Gidrometriya

Ushbu Gidrometriya darsligida daryolar, ko'llar, suv omborlarida bajariladigan suv o'lchash ishlari, jumladan, suv sathini kuzatish va natijalarni qayta ishlash, chuqurliklarni aniqlash, daryo o'zanining ko'ndalang va bo‘ylama profillarini tuzish, morfometrik ko‘rsatkichlarini hisoblash, daryo oqimi tezligini gidrometrik parraklar va boshqa usullarda o‘lchash, o'lchangan tezliklar asosida suv sarftni hisoblash, suv sathi bilan suv sarfi orasidagi bog'lanish grafigini chizish, gidrologik yilnomani tuzish va daryo oqimini hisoblash kabi mavzular yoritilgan.

Topografiya va kartografiya, GAT texnologivalari

Ushbu o'quv qo'llanma oliy ta ’lim muassasalarining 514G600 - «Geogrfiya» yo‘nalishi b 'yicha ta ’lim olayotgan talabalariga mo'ljallangan bo‘lib, и 3 qismdan iborat. Kitobning 1-qismi topografiya faniga bag'ishlangan bo‘lib, unda geodeziya va topografiya Janlarining umumiy та’lumotlari, topografik xarita va uni slementlari, joyda burchak va masofa o’lchash, turli geodezik va topografik syomka ishlarini olib borish masalalari yoritilgan.

Umumiy tabiiy geografiya

Umumiy tabiiy geografiya” oliy ta’limdagi geografik bilimlar tizimining eng muhim, asosiy o‘quv fanlaridan biridir. Bu fanni o‘rganish orqali taiabalar geografik qobiqning rivojlanishi, tuzilishi, bo‘linishi, tarkibiy qismlari va ulaming o‘zaro ta’siri, Yerning ichki tuzilishi, litosfera, atmosfera, gidrosfera, biosfera haqida umumiy ma’lumotlar va ularda ro‘y beradigan hodisalar, ularning xususiyatlari, umumiy tabiiy geografik qonuniyatlar va ularning mohiyati, inson va tabiat munosabatlarining geografik asoslari haqidagi bilimlarga ega bo‘ladilar.