Kitoblar

Ўзбек адабиёти тарихи фанидан миллий уйгониш даври ўзбек адабиётини ўрганиш

Ушбу услубий кулланма Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университета Илмий кенгашининг 2011 йил - рақамли қарори би­лан нашрга тавсия этилган. Ўзбек филологияси (Ўзбек тили ва адабиёти) мутахассислиги буйича учинчи курс талабалари учун мулжалланган бу рисолада XX аср миллий уйгониш даври ўзбек адабиётида узига хос уринга эга булган шоир ва ёзувчилар ҳаёти ва ижодини ўрганишга доир кўрсатмалар такдим килинган.

Орзулар кўкидаги шафақлар

«Бордан йўқ бўлмайди, йуқдан бор бўлмайди, улар фақат бир шаклдан иккинчи шаклга ўтадилар» деган фалсафий қонунни эслайлик. Агар бир дарахтни кесиб оловга ташланса, у ёнади, кул бўлади ёки бирор ёш ниҳолни ўтқазиб парвариш қилинса у улғайиб инсон учун фойдали серсоя ёки сермева дарахт бўлиб этилади.

Ойбегим менинг: Хотиралар

Зарифа опа бир кам қирқ йил давомида улур ёзувчининг рафиқаси сифатида унинг хонадонида севги ва бахт чироғини ёқиб келди; не-не асарларининг ёзилишига илҳом берди; Ойбек душманлар хуружи туфайли тилдан маҳрум бўлиб, қўли ёзолмай қолганида, унинг бийрон тили ва чаққон қўли бўлди. Вафотидан кейин эса адибнинг адабий меросини тўплаб, тўла нашр этиш ва Ойбек уй-музейини барпо қилишга раҳбарлик қилди

37-Хонадон

Назм ва тафаккур қуёши

Мазкур рисолада Жомийнинг ҳаёт йўли, унинг Навоий билан ҳамкорлиги ва дўстлиги бадиий бўёқларда баён этилган. Жомий ҳаётига оид илмий маълумотлар обрўли манбалардан олинди.

Миртемир ва Қорақалпоқ адабий муҳити

Г. Қурамбоеванинг мазкур китобида Ўзбекистон халқ шоири Бердақ номидаги Қорақалпоғистон давлат мукофоти лауреати Миртемирнинг Қорақалпоқ халқи ҳаёти ва адабий муҳити билан борлиқ жараёнлари, ёзган асарлари ҳақида фикр юритилади.

Феруз шоҳ ва шоир қисмати

Шоҳ ва шоир Муҳаммад Раҳимхон Баҳодирхони соний ўзбек халқи маданияти ва тарихида улкан хизматлар қилган ёрқин сиймолардан биридир. Бундан бир неча йил бурун Д. Раҳим ва Ш. Матрасуллар томонидан яратилган «Феруз»- шоҳ ва шоир қисмати ҳақидаги китоб халқимиз томонидан хурсанчилик билан кутиб олинган эди.

Қарз берилган нур

Кўлингиздаги китобдан ҳам филология номзоди,адабиётшунос Раҳмон Қўчқорнинг инсон маънавий дунёсига оид мақолалари,Абдулла Қаҳҳор романларининг ижодий тарихига бағишланган рисоласи ўрин олган.

Махтумқули ва ўзбек адабий муҳити

Ўзбек ва туркман адабий алоқаларига бағишланган ушбу рисолада туркман классик шоири Махтимқули ижоди ва ҳаётининг Хоразм адабий мухити билан боғлиқ этаблари.

Ғафур Ғулом. Ҳаёти ва ижоди

Ўзбекистон ССР Фанлар академиясининг А. С. Пушкин номидаги Тил ва адабиёт институти ўзбек совет адабиётининг тараққиёт даврлари ва унинг йирик намояндалари ижодини ёритучи материалларнинг жуда камлигини назарга олиб, «Ўзбек совет адабиёти тарихи»га оид асарларни айрим брошюралар шаклида нашр қилиб боришни лозим топди. Филология фанлари кандидати Ҳ. Ёқубовнинг отокли совет шоири Ғафур Ғуломнинг Хаёти ва ижоди ҳақида ёзган танқидий-биографик очерки шу серияни ташкил этучи асарлар жумласидандир. А. С. Пушкин номидаги Тил ва адабиёт институти барча адабиётшунослар, танқидчилар, ёзучилар ва бошқа ўртоқлардан бу брошюралар ҳақида принципиал танкидий фикрлари блан матбуот саҳифаларида чиқишлари ва уз мулоҳазаларини институтга ҳам юборишла рини илтимос килади.

Феруз маданият ва санъат ҳомийси

Рисолада Феруз адабий муҳити,шоҳ шоирнинг маданият ва санъат ҳомийси сифатидаги фаолияти,бадиий ижод соҳасидаги маҳорат даражаси,сўзни суйган султоннинг ўзбекнинг улкан шоири Муҳаммадризо Огаҳий билан дўстона,устоду шогирдлик муносабатлари,адабий ҳамкорлик саҳифалари имкон доирасида ёритилган.

Бобур ва Андижон

Таниқли тарихчи олим Сайфиддин Жалилов ўзининг навбатдаги рисоласини Заҳириддин Муҳаммад Бобур таваллудининг 510 йиллигиги бағишлаган. Рисолада муаллиф забардаст шоир, серқирра олим ва атоқли давлат арбоби Бобурни доимо Ватан туйғусида, она юрт фироқида ўртанган инсон сифатида гавдалантирар экан, асосий диққат-эътиборни Андижон шаҳри тарихи билан боғлиқ қатор муаммоларни ёритишга қаратади. Рисола Бобур шахси ва ўлкамиз тарихи билан қизиққан барча ихлосмандларга мўлжалланган.

Бадиий ижод асослари

Мазкур дарслик бугунги кун талабларидан келиб чиққан ҳолда бадиий ижод сирларининг баъзи асосий қирраларини ўргатади. Унда муаллиф истеъдод, қобилият қайердан туғилиши, илхом, бадиий маҳорат нималиги, илк режа қандай юзага келиши ҳамда шаклланиши ва шу кабилар ҳақида фикр юритади.

Худоёрхон ва Фурқат

Ярим асрлик илмий фаолиятининг асосий қисмини кўркам Шоир зокиржон холмухаммад ўғли Фурқатнинг мураккаб тақдирли хаётини ва баракали ижодий меросини ўрганишга бахш этган зукко ва нозиктаб аллома Шариф Юсуповнинг талабчан эътиборига ҳавола этилаётган тўплам.

Асил Рашидов сафдошлари ва замондошлари нигоҳида

Ушбу китобга Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган ўқитувчи, Давлат мукофоти лауреати, профессор Асил Раўидовнинг замондошлари ва сафдошлари, шунингдек, марҳум Чингиз Айтматов, Воҳид Зоҳидов, Салоҳиддин Мамажонов сингари аллома устозларнинг дил сўзлари жамланган.

Усмонхўжа Зорий ҳаёти ва ижоди

Ушбу китобда шоир Зорий ҳаёти ва асарларнинг биринчи марта кенг кўламда ва илмий жиҳатдан ўрганилиши, асарларининг бирламчи манбалари асосида илмий истемолга олиб кирилиши жиҳатдан мазкур тўплам адабиётшунослик учун аҳамиятлидир.

Алишер Навоий

Ўзбек адабиётининг асосчиси, йирик мутафаккир Алишер Навоийнинг ижодига бағишлаб кўплаб асарлар битилган. Қўлингиздаги рисола шулар қаторидаги бир кичик асар бўлиши баробарида унда Навоийнинг шоир бўлиб шаклланиши, унинг инсоний ва арбоб сифатидаги фазилатлари, устозлари билан муносабатлари ўрта аср манбалари асосида ёритилган.

Маҳмудхўжа Беҳбудий ва унинг тарихий тафаккури

Рисола Туркистонда жадидчилик ҳаракати сарчашмасида турган, 1917 йилга келиб мамлакат миллий мустақиллиги учун сиёсий ҳаракат раҳбарига айланган, адабиётшунос, муаррих, маданият арбоби, ХХ асрнинг буюк тараққийпарвари Маҳмудхўжа Беҳбудийга бағишланган.

Адабиёт надир: (Адабий-танқидий мақолалар, Чўлпон ҳақида хотиралар)

Юртимиз асрий қулликдан қутулиб. мустақил бўлган ҳозирги кунда бу йўлда шаҳид кетганлар руҳини шод айлашга жазм этдик. Мазкур китоб — бу йўлдаги уринишлардан биридир. Улуғ шоир Чўлпон мақолаларини ўқиркансиз, бугун бизни ўйлантираётган муаммолар ўша пайтлардаёқ айтилгани. устоз қалбини безовта қилганини ҳис этасиз.

Атоқли шоир, тарихнавис, таржимон

Китоб огаҳийшунос олимларга, олий ўқув юртларн талабаларига ҳамда тарихимизга қизиққан барча китобхонлар оммасига мўлжалланган.